
La Passion de Jésus-Christ
IGISOMWA CA MBERE
Ivyo dusoma mu gitabu c’Umuhanuzi Izaya : 52, 13-53, 12
(Ibicumuro vyacu ni vyo vyatumye asogotwa)
Umusuku wanje azotera imbere,
ashimagizwe, abe indanga y’agatangaza !
nk’uko isinzi ry’abantu bǎmubonye bakagwa mu gahundwe,
kuko yari yayoberanye mu maso,
atǎri agisa n’umuntu,
niko azotangaza n’amakungu :
imbere yiwe abami ntibazokura ururimi mu kanwa,
kuko bazoba babonye ibitaraboneka,
bagatamarira ikitari bwavugwe kw’isi.
Ni nde yokwemera ivyo twumvise bavuga ?
Ububasha bw’Umukama ni nde yabuhishuriwe ?
Mu maso y’Imana, uwo musuku yakuze nk’imbuto yanse,
yashinze imizi mw’isi yagadutse ;
nta bwiza, nta marabwa twǎmubonyeko,
nta kintu twǎmusanzeko kidutuma tumutangarira.
Bose bǎramugaya, nta wamuha nirwere,
yaremeye amagorwa,
ameze nk’umunyamibembe bakubita ijisho bagaca bamuhunga ;
twaramumenye, tumufata nk’uwutaco amaze.
Ariko yari amagorwa yacu yikoreye,
yari amaganya yacu amurembeje.
Natwe tukagira ngo ni Imana yamuhanye,
ngo ni Yo yamukubise, yamutetereje ;
ariko ibicumuro vyacu ni vyo vyatumye asogotwa,
akabi kacu ni ko kamuvunaguye.
Igihano caduciriye amahoro ni we caguyeko,
inguma ziwe ni zo zadukijije.
Twese twari twasanzaye nk’intama zitagira umwungere,
umw’umwe wese yaca mu nzira yisangije ;
ariko Umukama yamurunzeko amabi yacu,
ibicumuro vya twese uko tungana.
Baramugiriye nabi,
na we yicisha bugufi, arihorera ;
kurya kw’umwagazi bashoye mw’ibagiro,
kurya kw’intama umengo ni ikiragi imbere y’abayikura ubwoya,
ntiyakûye ururimi mu kanwa.
Baramufashe, bamukwega mu rubanza ;
ni nde ababaye kumuburanira ?
Baramukuye kuri iyi si y’abazima,
baramukubita gushika apfe,
azira ibicumuro vy’igihugu ciwe.
Bamuhamvye hamwe n’inkozi z’ikibi,
uruhafu rwiwe barwimba iruhande y’urw’abakire ;
ariko nt ana rimwe yari bwigere arenganya umuntu,
nta kinyoma cari bwigere kimuva mu kanwa.
Umukama yashatse kumuvunaguza amagorwa.
Ariko niyitanga akabera abandi incungu,
azoramutswa n’abuzukuruza, azoramba :
kubera we, ishaka ry’Umukama rizoranguka.
Ayo magorwa yose yabonye azohinduka akanyamuneza,
azohimbarwa, aronke ivyo yipfuza vyose.
Kubera ko yemeye akababara,
iyo ntungane, uwo musavyi wanje azokiza abantu isinzi,
azokwiremeka ibicumuro vyabo.
Nico gituma nzomugabira amakungu,
azotorana amatungo y’abafise ububasha,
kuko yitanze we nyene atiziganya gushika apfe,
agaharurwa mu banyakabi,
naho kwari ukwiremeka ibicumuro vya benshi,
naho yariko aratakambira imbabazi abanyakabi.
Izaburi 30 (31), 2. 6. 12-13. 15-16. 17. 25
Icit : Dawe, ndaguhereje umutima wanje.
Mukama, ni Wewe mahungiro yanje :
urankiza kubera ubutungane bwawe.
Mu minwe yawe, niho nshize umutima wanje ;
ni Wewe Mucunguzi wanje, Mukama.
Nacitse nk’agahabwa kubera abampama,
abagenzi bandǎba bagatinya ;
bambonye mu nzira,
bagata bagahunga.
Nsigaye ncuzwa nk’uwapfuye,
ndi ikintu c’igihûmé.
Nanje nizeye Wewe, Mukama,
naravuze nti : « Ni Wewe Mana mfise !
iminsi yanje iri mu kuboko kwawe,
n’unkize ukuboko kw’abansi bampama. »
inyonga zawe nizimurikire umusavyi wawe,
unkize kubera urukundo rwawe !
Mwese, abizigiye Umukama,
nimuhumure, musubize umutima mu nda.
IGISOMWA CA KABIRI
Ivyo dusoma mw’Ibaruwa ryandikiwe Abahebreyi : 4, 14-16 ; 5, 7-9
(Yaragamburutse kandi yarabereye abamugamburukira bose isôko ry’ubukiriro)
Ncuti zanje,
Ko dufise Umusaserdoti mukuru amaze kwinjira mw’ijuru, ariwe Yezu Mwana w’Imana, ntidutezure kw’ibanga twemeye. Erega, ntidufise Umusaserdoti mukuru adashobora kutubabarira kubera intege nke zacu, na we nyene yarageragijwe nkatwe muri vyose ndetse igicumuro. Nitwegere rero ya ntebe y’inema ataco twinona, kugira ngo turonke ikigongwe n’inema zidufasha mu gihe gikwiye.
Kristu, mu gihe yari akiri kw’isi, amaze guhereza ibisabisho n’amarira menshi ataka atakambira Uwashobora kumukiza urupfu, yarumviwe kubera ubweranda bwiwe. Vyongeye, n’aho yari umwana w’Imana, kubera ayo makuba, yamenyeyeho kugamburuka. Amaze gushika mu bigero, yarabereye abamwumvira bose isôko ry’ubukiriro budahera.
INKURU NZIZA
Urakaninahazwa, Kristu,
Wewe Muco wamaho w’Imana nzima.
Kubwacu twese, Yezu Kristu yarigize umugamburutsi
Gushika yemere urupfu, kandi urupfu rwo ku musaraba.
Nico catumye Imana imushira hejuru ya vyose,
ikamugabira Izina rirengeye amazina yose.
Urakaninahazwa, Kristu,
Wewe Muco wamaho w’Imana nzima.
Ukubabara kw’Umukama wacu Yezu Kristu kwanditswe na Yohani : 18, 1-19, 42
Yezu mw’itongo ryo hakurya ya Sedroni
(S)Bahejeje gufungura, Yezu ajana n’abigishwa biwe hakurya y’umugezi witwa Sedroni ;
hari umurima, aba ariho yinjira n’abigishwa biwe.
Yuda wa muhemu yari azi neza aho hantu,
kuko Yezu yahora ahaja kenshi n’abigishwa biwe.
Yuda rero azanye igico n’abarinzi
Barungitswe n’abakuru b’abasaserdoti be n’Abafarizayo,
arashika n’amatara n’ibimuri n’intwaro.
Yezu rero yari azi ibiza kumushikira vyose ;
arabasanganira, ababwira ati :
(Y) « Murondera nde ? »
(S) Bamwishura bati :
(Ab) « Yezu w’i Nazareti. »
(S) Ababwira ati :
(Y) « Ni Jewe »
(S) Yuda wa muhemu yari kumwe na bo.
Aho Yezu ababwiriye rero ati : ‘Ni Jewe’,
Basogeza baja inyuma bagwa hasi.
Yezu asubira kubabaza ati :
(Y) « Murondera nde ? »
(S) Bishura bati :
(Ab) « Yezu w’i Nazareti. »
(S) Yezu abishura ati :
(Y) « Nababwiye ko ari Jewe.
Usangwa ari Je murondera, reke abo bigire. »
(S) Uko niko ijambo yavuze ryarangutse, ngo :
‘Sinatakaje n’umwe mu bo wampaye’.
Simoni Petero yari afise inkota ;
arayisokorora, ayikubita umusuku w’umusaserdoti mukuru,
amuca ugutwi kw’iburyo.
Uwo musuku yitwa Markusi.
Yezu yamara abwira Petero ati :
(Y) « Subiza inkota mu rwubati.
Bite ! Ndeke kunywa ikalisi Data yampaye ! »
(S) Ca gico rero, intwaza n’abarinzi b’Abayahudi
Bafata Yezu baramuboha.
Yezu kwa Anna na Kayifa
Babanza kumujana kwa Anna,
ari we sebukwe wa Kayifa,
yari umusaserdoti mukuru uyo mwaka.
Kayifa ni umwe yari yahanuye Abayahudi ati :
Vyobabera vyo umuntu umwe apfiriye igihugu’.
Simoni Petero n’uwundi mwigishwa barakwirikira Yezu.
Uyo mwigishwa umusaserdoti mukuru yari amuzi,
yinjirana rero na Yezu mu ngoro y’umusaserdoti mukuru,
Petero we asigara hanze hambavu y’irembo.
Wa mwigishwa umusaserdoti mukuru yari azi, arasohoka,
avugana n’incoreke yarinda irembo, yinjiza Petero.
Iyo ncoreke yarinda irembo ibwira Petero iti :
(Ab) « Aho uri aho,
weho nturoi mu bigishwa b’uyo muntu ? »
(S) Ayishura ati :
(Ab) « Sindi muri bo. »
(S) Abasuku n’abarinzi bari bacanye umuriro, kuko hari imbeho,
bari aho bota.
Petero na we yari kumwe na bo yota.
Umusaserdoti mukuru arabaza Yezu
Ibirora ku bigishwa biwe no ku nyigisho ziwe.
Yezu amwishura ati :
(Y) « Nǐgishije abantu icese ;
nǎmye nigishiriza mu masinagoga no mu gisengero,
aho Abayahudi bakoraniye ;
ntaco navugiye mu mpisho.
Umbariza iki ?
Baza abavyumvise ; ico navuze bo barakizi. »
(S) Ngo avuge iryo,
umwe mu barinzi bari aho, akubita urushi Yezu, ati :
(Ab) « Uko niko wishura umusaserdoti mukuru ! »
(S) Yezu amwishura ati :
(Y) « Ninaba mvuze nabi, erekana ikibi aho kiri ;
na ho ninaba mvuze ukuri, unkubitiye iki ? »
(S) Anna amurungika uko yakaboshwe
Ku musaserdoti mukuru Kayifa.
Simoni Petero we yari akiri aho yota umucanwa.
Bamubwira bati :
(Ab) « Weho ntiwoba uri uwo mu bigishwa biwe ? »
(S) Arabihakana ati :
(Ab) « Sindi muri bo. »
(S) Umwe mu basuku b’umusaserdoti mukuru,
Incuti y’uwo Petero yari yaciye ugutwi,
Amubwira ati :
(Ab) « Sinakubonye muri kumwe mw’itongo ? »
(S) Petero yamara asubira kubihakana,
ubwo nyene inkoko irabika.
Yezu kwa Pilato
Bavana rero Yezu kwa Kayifa, bamujana mw’iburaniro.
Hari mu gitondo.
Ariko bo ntibinjra mw’iburaniro ku kwanka guhumana,
ngo bashobore kurya Pasika.
Pilato arasohoka rero imbere yabo, ababwira ati :
(Ab) « Uyo muntu mumurega iki ? »
(S) Baramwishura bati :
(Ab) « Iyo ataba yari inkozi y’ikibi,
ntitwari kumukuzanira. »
(S) Pilato ababwira ati :
(Ab) « Mujane mwebwe nyene mumucire urubanza,
mukwirikize itegeko ryanyu. »
(S) Abayahudi baramwishura bati :
(Ab) « Ntitwarekuriwe kugira uwo twica. »
(S) Kwari ukugira ngo ijambo Yezu yavuze
Hamwe yari yabuye ururpfu azopfa, ritahe.
Pilato rero asubira mw’iburaniro,
atumako Yezu, amubwira ati :
(Ab) « Uri umwami w’Abayahudi ? »
(S) Yezu aramwishura ati :
(Y) « Ivyo ni wewe uvyivugiye,
canke ni ivyo wumva ku bandi bamvuga ? »
(S) Pilato amwishura ati :
(Ab) « Mbega jewe ndi Umuyahudi ?
Abo mu gihugu cawe n’abakuru b’abasaserdoti ni bo bakunzaniye.
Wakoze iki ?»
(S) Yezu asubiza ati :
(Y) « Ubwami bwanje si ubwo kuri iyi si.
Iyo Ubwami bwanje buba ari uubwo kuri iyi si,
Abantu banje bari kundwanira,
Singwe mu minwe y’Abayahudi ;
Eka noneho, Ubwami bwanje si ubw’aha kw’isi. »
(S) Pilato amubwira ati :
(Ab) « None ga, uri umwami ? »
(S) Yezu aramwishura ati :
(Y) « Uvuze ko, ndi Umwami,
kandi ni co navukiye kikantuma nza kw’isi :
ni ukugira ngo nshingire ingingo ukuri ;
uwukunda ukuri wese yumva ijwi ryanje. »
(S) Pilato aramubwira ati :
(Ab) « Ukuri ni iki ? »
(S) Avuze ayo majambo, asubira gusohoka, agana Abayahudi,
araheza arababwira ati :
(Ab) « Ntaco namusanzeko comwica.
Ariko ni akamenyero
Ko ndabarekurira umwe ku musi wa Pasika.
None mushaka ko ndabarekurira umwami w’Abayahudi ? »
(S) Biha induru rero bati :
(Ab) « Ntumuduhe, duhe Baraba ! »
(S) Uwo Baraba yari umwambuzi.
Pilato rero afata Yezu aramukubitisha.
Hanyuma abasirikare bajisha urugori rw’amahwa,
barumwambika ku mutwe,
bongera bamwambika umutamana utukura.
Baramwegera bavuga bati :
(Ab) « Mwaramutse, ga mwami w’Abayahudi ! »
Bongera baramukubita amakofe.
Pilato aragaruka, abwira Abayahudi ati :
(Ab) « Ehe ndamubazaniye,
mumenye ko ata gicumuro ndamubonyeko co kumwica. »
(S) Yezu arasohoka rero uko yakambaye
Rwa rugori rw’amahwa na wa mutamana utukura ;
araheza Pilato ababwira ati :
(Ab) « Ng’uyo wa muntu ! »
(S) Ngo bamubone, abakuru n’abarinzi biha induru bati :
(Ab) « Ku musaraba ! Ku musaraba ! »
(S) Pilato ababwira ati :
(Ab) « Ng’uyo nimumwibambire mwebwe nyene,
jewe ntaco namusanzeko gikwiye guhanwa. »
(S) Abayahudi baramwishura bati :
(Ab) « Turi n’itegeko,
kandi tutikwirikije ni uwo gupfa,
kuko yigize Umwana w’Imana. »
(S) Pilato ngo yumve ayo majambo, atinya ukuruta.
Asubira mw’iburaniro, araheza abwira Yezu ati :
(Ab) « Uva he ? »
(S) Yezu yamara ntiyamwishura namba.
Pilato rero niko kumubwira ati :
(Ab) « Ntunyishura jewe !
Ntuzi ko mfise ububasha bwo kukurekura
N’ubwo kukubamba ? »
(S) Yezu aramwishura ati :
(Y) « Nta bubasha wari umfiseko,
iyo utabuhabwa n’Uwo mw’ijuru.
Nico gituma uwakumpaye
Yakoze igicumuro kiruta icawe. »
(S) Kuva ubwo, Pilato yarondera ingene yomurekura ;
Abayahudi yamara baja mu vyo kuyogora bati :
(Ab) « Niwamurekura, ntuzoba ukunda Sezari ;
kuko uwigira umwami wese aba agararije Sezari. »
(S) Pilato ngo avyumve, asohora Yezu,
amwicarika ku ntebe y’imanza,
ahitwa Lithostrotos-mu gihebreyi : Gabatha.-
Hari ku musi w’ukwitegurira Pasika,
ahashira isaha ya gatandatu.
Pilato abwira Abayahudi ati :
(Ab) « Ng’uyo umwami wanyu ! »
(S) Bo bavuza induru bati :
(Ab) « N’apfe ! N’apfe ! Mubambe ! »
(S) Pilato ababwira ati :
(Ab) « Mbame umwami wanyu ! »
(S) Abakuru b’abasaserdoti basubizayo bati :
(Ab) « Atari Sezari, nta wundi mwami dufise. »
(S) Araheza aramubaha ngo bamubambe.
Yezu ku gasozi ka Kalvariyo
Yezu ava aho yikoreye umusaraba wiwe,
agana ahantu hitwa Kalvariyo, -mu gihebreyi : Golgotha.-
Ni ho bamubambiye hamwe n’abandi babiri,
umwe ku ruhande uwundi ku rundi,
Yezu na we hagati.
Pilato kandi arandikisha urwandiko,
araheza arumanika hejuru ku musaraba.
Amajambo yarwo yari aya :
‘Yezu w’i Nazareti, umwami w’Abayahudi’.
Abayahudi benshi barasoma urwo rwandiko,
kuko aho Yezu yari yabambiwe hari hafi y’igisagara
kandi rwari rwanditswe mu gihebreyi, mu kilatini no mu kigreki.
Abakuru b’abasaserdoti n’Abayahudi babwira rero Pilato bati :
(Ab) « Ntiwandike ngo : Umwami w’Abayahudi, andika uti :
Uyo muntu yavuze ati : Ndi umwami w’Abayahudi. »
(S) Pilato arabishura ati :
(Ab) « Ico nanditse canditswe. »
(S) Abasirikare bamaze kumubamba,
bafata ivyambarwa vyiwe, babicamwo imyanya ine,
umwe w’umwe umwe muri bo.
Bafata ikanzu yiwe, ariko iyo kanzu ntiyagira umubariro ;
yari yajishwe urunani kuva hejuru gushika hepfo.
Bavuga rero bati :
(Ab) « Ntituyitabure, nimuze dutere ubupfindo bw’uwuyironka. »
(S) Kwari ukugira ngo Inyandiko itahe ngo :
‘Baragabanganye ivyambarwa vyanje,
na yo ikanzu yanje bayiterako ubupfindo’.
Ng’ivyo ivyo abasirikare bagize.
Iruhande y’umusaraba wa Yezu hari hahagaze nyina wiwe,
na nyinabo, Mariya muka Kleofasi,
na Mariya Madalena.
Yezu ngo abone nyina wiwe
Iruhande yiwe na ho hari wa mwigishwa yakunda,
abarira nyina wiwe rero ati :
(Y) « Wa mukenyezi we, ng’uyo umwana wawe. »
(S) Abwira wa mwigishwa na we ati :
(Y) « Ng’uyo nyoko wawe. »
(S) Kuva ubwo, nya mwigishwa aca ajana Mariya iwe.
Ivyo biheze,
Kuko yari azi ko vyose vyamaze kurangira,
Kugira ngo Inyandiko iranguke rwose,
Yezu avuga ati :
(Y) « Ndanyotewe. »
(S) Aho hari agakono kuzuye isiki.
Bashinga rero kw’icumu akamamara bakojeje mw’isiki,
Baramuhereza ngo anunuze.
Yezu amaze kunywa nya siki, ati :
(Y) « Vyose birarangiye. »
(S) Araheza ajondamika umutwe, aracikana.
Aha barapfukama, bakavuga agasabisho gatoyi banumye
Kubera ko wari umusi w’ukwitegurira Pasika,
– nkako isabato wari umusi mukuru uhambaye, –
Abayahudi rero basaba Pilato
Ngo bavune amaguru y’abari babambwe, baheze babakureho
Boye kurekera imivyimba ku musaraba ku musi w’isabato.
Abasirikare rero baraza bavuna amaguru
Y’uwa mbere n’ay’uwa kabiri
Muri bamwe babambwe hamwe na Yezu.
Bashikiriye Yezu, basanga yamaze gucikana,
ntibamuvuna amaguru,
ariko umwe wo muri nya basirikare amusogota icumu mu rubavu,
haca hisuka amaraso n’amazi.
Uwabibonye ni we yabishingiye intahe,
Kandi intahe yiwe ni iy’ukuri,
Kandi urya azi ko avuga ukuri ngo namwe mwemere.
Ivyo rero vyagenze gutyo ngo inyandiko itahe :
‘Nta gufa ryiwe bazovuna’ ;
ahandi na ho ngo :
‘Bazokwihweza uwo basogose’.
Itongo bahamvyemwo Yezu
Ivyo biheze, Yozefu w’i Arimati, umwigishwa wa Yezu,
ariko mu mpisho kuko yatinya Abayahudi,
asaba Pilato kubambura ikiziga ca Yezu.
Nikodemu na we araza,
umwe mu ntango yari yagiye gukebukana na Yezu mw’ijoro ;
azana ikivange c’imira na aloes c’ingero nk’ijana.
Bafata ikiziga ca Yezu,
bakizingira mu mpuzu hamwe n’ibimoga neza,
nk’uko Abayahudi babigenza mu guhamba.
Aho bari bahamvye Yezu hari umurima ;
muri uwo murima, hakaba uruhafu rushasha,
ata muntu n’umwe yari bwahambwemwo.
Kandi wari umusi w’ukwitegura kw’Abayahudi,
uruhafu na rwo rwari hafi,
haba ariho bahamba Yezu.